Dat mannen het moeilijk vinden om te praten over hun mentale gezondheid en
psychische klachten is al lang geen verrassing meer. De cijfers van de laatste jaren
geven een keihard beeld. 2/3e van de zelfmoordpogingen in Nederland wordt
gedaan door mannen. 66% van de zelfmoordpogingen in ons land wordt dus gedaan
door mannen. Wereldwijd is het zelfs zo dat er elke minuut één man sterft als gevolg
van zelfmoord. En als we het eens van de andere kant bekijken. Hoeveel mannen
heb jij in je omgeving die open over pijnlijke gevoelens en emoties praten? Hoeveel
mannen zijn er om jou heen die het zeggen als ze er mentaal even niet uitkomen en
hulp nodig hebben? Hoeveel mannen durven kwetsbaar te zijn? Of het zelfs aan te
geven als er suïcidale gedachten rondspoken in hun hoofd. Dat zijn er niet zoveel.
En dat is nou net het probleem. Maar wat is dan de oplossing?
Voor we daar induiken vertel ik je graag eerst iets over mijzelf. Ik ben Thies en ik ben
lange tijd mentaal ziek geweest. Daar kon je al over lezen in mijn blogs over
kwetsbaarheid op de werkvloer (lees deze hier) en wat Britney Spears ons kan leren over
eenzaamheid (lees deze hier). Ik zal er in dit blog dus niet teveel over uitweiden. Wat je wel
moet onthouden hieruit is dat ik een man ben en dat ik met meerdere mentale ziektes
te kampen heb gehad. Wat mij denk ik onderscheid van andere mannen is dat
ik open en kwetsbaar kan praten over mijn mentale problemen. Midden in mijn eerste
burn-out en depressie – november 2019 – ben ik mijn Instagram
account @Thiescipline gestart. Op dit account deel ik mijn struggles, wat ik doe om
uit mijn mentale ziektes te komen en tips en tricks hoe anderen ook aan hun mentale
gezondheid kunnen werken.
Het grappige is: ik was vroeger juist helemaal niet open over hoe ik mijn
gevoelens. Ik kropte alles op en liet niemand toe. Pas toen ik in mijn burn-out en
depressie belandde ging de knop om. Die knop moest wel om. Want als opkroppen
en niet praten over mijn emoties mij in die situatie lieten belanden, dan moest ik maar
eens totaal het tegenovergestelde gaan proberen. Openheid, kwetsbaarheid en
delen dus. Ik ben er nog iedere dag dankbaar voor dat ik die knop heb omgezet en
dit is gelukt.
In mijn tweede depressie heb ik namelijk ook te maken gehad met suïcidale
gedachten. Ik weet wat het is om niet meer te willen. Dat het enige waar je eigenlijk
alleen behoefte aan hebt is dat de pijn ophoudt. Dat het leven op deze manier geen
zin heeft. Ik ben op die donkere en verre plek in mijn geest geweest waarbij ik dacht
dat het makkelijker was om niet meer te leven. Dat meer mannen dan vrouwen dit
idee ook daadwerkelijk proberen uit te voeren begrijp ik dus heel goed.
Daar zit misschien ook wel direct een van de kanten van het probleem. Ik moest een
hele harde switch maken in mijn mindset én mijn gedrag omtrent mentale
gezondheid om weer gezond te worden. Bij andere mannen zal het denk ik ook niet
zo makkelijk gaan. Dat komt vooral omdat we het niet ‘normaal’ vinden om te praten
over onze gevoelens en emoties. Het is toch veel makkelijker om te praten over
voetbal, bier drinken, vrouwen, hobbies of over ons werk? Tot het wel opeens een
noodzaak wordt. Vaak omdat er iets ernstigs of moeilijks gebeurd in de directe
omgeving. Dan blijkt opeens dat het overgrote gedeelte van de mannen in ons land
niet om te kan gaan met emoties en wegrent voor moeilijke en donkere gevoelens.
Laat dat nou alleen maar meer problemen opleveren.
Een deel van de oplossing zit denk ik dus in het normaliseren van het praten over
mentale gezondheid, emoties en gevoelens. Want als we er niet over praten weten
anderen niet hoe ze er mee om moeten gaan. En als anderen er niet weten hoe ze er
mee om moeten gaan wordt er ook niet over gepraat. Zo houden we de vicieuze
cirkel én het taboe in stand. Waarom delen we niet waar we bang voor zijn? Wat een
ernstige situatie of pijnlijk moment bij ons teweeg heeft gebracht? Of waar we tegen
aan lopen in ons eigen gedrag?
Hoe meer ik er mee bezig ben en over schrijf hoe raarder ik het vind. Hoe kan een
maatschappij - of beter gezegd: de westerse samenleving – een beeld van
mannelijkheid in stand houden waarin ‘sterk en stoer zijn’ en ‘emoties opkroppen’ de
belangrijkste onderdelen en kwaliteiten zijn? Terwijl juist dit beeld ervoor zorgt dat
mannen zich niet durven uit te spreken en er dus vaker voor kiezen om te proberen
hun leven te beëindigen? Ik weiger om dit mijn beeld van mannelijkheid te laten zijn.
Mannelijkheid mag (en moet misschien wel) ook draaien om praten over je emoties,
huilen, hulp vragen en zoeken, je trots opzij zetten en kwetsbaarheid tonen. En daar
zijn we nog lang niet. Pas wanneer het normaler wordt voor mannen om zich
kwetsbaar op te stellen komen we tot een oplossing. Maar waarom is dat niet
normaal?
In mijn optiek komt dat grotendeels door onze opvoeding. Onze vaders, opa’s en
andere mannelijke voorbeelden waren het niet gewend om te praten over emoties en
gevoelens. Dus als de generatie voor ons het niet heeft geleerd, kunnen zij het ons
ook niet leren en wij de generatie na ons ook niet. We hebben simpelweg geen
voorbeelden die ons de noodzaak laten inzien en het normaal voor ons maken om er
over te praten. Als wij als mannen vervolgens in de (mentale) problemen komen hebben wij geen houvast en niet de juiste handvatten en tools om daar mee om te gaan. Tel daar nog
eens bij op dat het niet als ‘mannelijk’ wordt gezien om hulp te vragen en je komt uit
in de huidige situatie.
Eén van de hulpmiddelen in deze strijd is het normaliseren en accepteren van
psychologische hulp zoeken. Ik kwam laatst online een grappige foto tegen die
toonde dat mannen alleen naar een psycholoog zullen gaan als we het niet als
therapie verpakken, maar als analyse. Hoewel dit natuurlijk lollig is bedoeld zit daar
denk ik wel direct een gedeelte van de oplossing. Mannen vinden het helemaal niet
erg om aan zichzelf te werken. Ga naar een gemiddelde sportschool en je ziet
genoeg mannen die aan zichzelf werken. Hoe we het verpakken is voor mannen dus
belangrijk.
Al met al denk ik dat mannen erg geholpen zouden zijn bij andere mannen die het
goede voorbeeld geven en aantonen dat het heel normaal is om hulp te zoeken en
aan jezelf te werken. Letterlijk het normaal maken van psychologische hulp en
werken aan de mentale gezondheid. Hopelijk kunnen we zo een druppel olie laten
vallen die uiteindelijk een olievlek wordt. Zo maken we het niet alleen voor onszelf
makkelijker. Maar ook voor onze zonen en de generaties daarna.
Bedankt weer voor het lezen! Hartelijke groet Thies.
ps. ook Huis van Herstel wil bijdragen aan het taboe doorbreken voor mannen. Steeds meer mannen vinden ook de weg naar onze ateliers. Wil jij ook eens vrijblijvend met ons kletsen? Vul dan ons contactformulier in.
Tot op bepaalde hoogte zijn we open over lichamelijke problemen. Zo stoer als je een operatie doorkomt zonder al teveel pijn, of een stoer verhaal dat het allemaal mee viel. Hartstikke fijn hoor, maar het wordt tijd dat we allemaal (maar mannen nog meer) open zijn. Niet meer verbergen, weg moffelen of stug doorgaan. Ik heb één zoon (en drie dochters) mijn zoon heeft eindelijk na 18jr zelf hulp gezocht. Opgegroeid in een vrouwen huis met een moeder die geprobeerd heeft om dit te veranderen maar het beeld hoe een man hoort te zijn zit zo vast in het systeem om ons heen. Je sociale netwerk, de media enz. Alhoewel ik in de nieuwe generatie (ik ben 42) ook veel verandering…