Het is nooit leuk als je uitvalt. Niet met een griepje, niet met een gebroken been, niet met een chronische of andere ziekte en niet met psychische klachten. In het geval van een griep of gebroken been, weet je vaak wel waar je aan toe bent. Zo ook je werkgever. Vaak is het ook minder ‘lastig’ om dit te bespreken. In het geval van psychische klachten kan de drempel een heel stuk groter zijn. Niet alleen om je uiteindelijk ziek te melden maar ook om het überhaupt bespreekbaar te maken. In deze blog wil ik daar graag aandacht aan geven. Wat zijn jouw rechten, wat zijn je plichten en hoe overzie je dit. Als extra’tje vind je een super makkelijke checklist die je gratis kunt downloaden! Hierop vind je precies wat jij allemaal kunt doen en eventueel ‘moet’ doen.
“Dat wil ik niet zeggen”.
Het zou natuurlijk het meest fijne scenario zijn als je kunt vertellen tegen je werkgever waar je tegenaan loopt. Zo kunnen jullie samen kijken naar jouw behoeftes en zoeken naar tijdelijke of zelfs definitieve aanpassingen. Helaas werkt dit in de realiteit vaak anders. Het is soms nodig om eerst uit te vallen voordat je überhaupt kunt ontdekken waar jouw behoeftes liggen, wat jij nodig hebt van je werk en werkgever, en wat jij zelf wilt. Op het moment dat jij uitvalt vanwege psychische klachten – en dat kunnen er een hoop zijn – heb je vaak helemaal geen ruimte in je hoofd om te denken over wat je wilt en kunt. Je bent aan het overleven, waarschijnlijk al een tijdje en je hebt geen idee wat er allemaal op je afkomt.
Ziekmelden omdat je al zo lang moe bent, of niet zo lekker bent? Doe niet zo mal, doorgaan! Iedereen is wel eens moe. Je voelt je down en bent niet vooruit te branden, week in en week uit? Niet aanstellen en doorzetten. Voor je het weet, val je om en heb je geen idee wat er precies mis is. Daarnaast kan het onderzoek naar een eventuele diagnose ook een best proces zijn. Het allereerste wat fijn is om te weten zodra jij de stap hebt genomen om je ziek te melden, is dat je niet verplicht bent om te vertellen wat er aan de hand is. Je manager mag niet vragen wat je hebt. Ook tegen een casemanager, HR-medewerker of verzuimbedrijf hoef je niet te vertellen wat je hebt. Zij vertegenwoordigen je werkgever. Je werkgever mag wel vragen stellen over de werkzaamheden die nu eventueel blijven liggen en hoe hij dat kan overdragen. Mocht je je dus misschien nog schamen voor wat je overkomt (wat overigens echt niet nodig is!) weet dan dat je dit dus voor jezelf kunt houden.
De wettelijke dingen
Goed van je! Je hebt de knoop doorgehakt. Misschien gedwongen omdat je echt niet meer kon, misschien in goed overleg met je omgeving. Weet dat hierin geen goed of fout is. Het belangrijkste is dat jij nu voor jezelf hebt gekozen en hopelijk kan gaan herstellen. In de eerste week van je ziekte meldt je werkgever je aan bij de arbodienst of een zelfstandige bedrijfsarts. Je werkgever mag dit bezoek aan de arts van je vragen en dit ben je ook verplicht. Het kan nare gevolgen hebben voor bijvoorbeeld je loonuitbetaling als je deze afspraken met de arts niet nakomt. Lukt het je niet om te komen? Geef dit aan! Lukt dit zelf niet? Vraag iemand om dit te doen voor je. Je partner, vrienden, ouders, of misschien een begeleider. Je werkgever en bedrijfsarts kunnen samen met je gaan kijken naar wat wel kan. Denk bijvoorbeeld aan telefonische afspraken in plaats van fysieke.
Wat vaak ook fijn is om te weten, is dat de bedrijfsarts beroepsgeheim heeft. Hij of zij beoordeelt of je tijdens je ziekte wellicht (tijdelijk) vervangend werk kunt uitvoeren. Daarnaast probeert de arts met jou te bepalen hoe lang je uitgeschakeld gaat zijn. Dit koppelt hij of zij terug aan je werkgever. Inhoudelijk mag er niets verteld worden. Hierin geldt dus hetzelfde als wat ik eerder schreef: jij hoeft niets te vertellen, je werkgever mag niets vragen en de bedrijfsarts mag dus ook niets vertellen.
De eerste periode zul je nog niet met het UWV in aanraking komen. Er zal met jou steeds opnieuw bekeken worden hoever je bent in je herstel en of eventueel starten met re-integreren mogelijk is. Dit wordt in een zogeheten “Plan van aanpak” bijgehouden. Jouw werkgever moet dit doen van het UWV. Het 1e plan moet na 6 weken ziekte gemaakt worden. Je hebt in het 1e jaar meerdere gesprekken met je bedrijfsarts of werkgever om dit plan steeds aan te passen of bij te stellen. Hierin is het jouw ‘plicht’ om zo goed je kan hieraan mee te werken. Je mag je eigen herstel niet in de weg staan of vertragen. Denk eraan dat je jezelf niet gaat pushen omdat je bang wordt hiervan. Op komen dagen voor een gesprek met je arts, hulp zoeken en bezig zijn met je herstel is al meer dan je best doen! Bespreek eventuele angsten of twijfels hierover ook gerust met de bedrijfsarts. Hij of zij kan jou bijstaan in wat er nodig is van jou en wat niet. Nogmaals, ga jezelf vooral niet pushen. Als het niet kan, kan het niet.
Langdurig ziek
Je gaat er niet vanuit maar het kan gebeuren dat je niet in een korte tijd herstelt. Vooral met psychische klachten kan het een tijdje duren voor je weer op de been bent. Je loopt waarschijnlijk al een langere tijd op je tandvlees waardoor je herstel jammer genoeg ook langer duurt. Officieel gezien ben je al ‘langdurig ziek’ als je langer dan 4 weken je werk niet kunt uitvoeren. In dit geval bedoel ik een lagere termijn. Denk aan alles na zo’n 6 a 7 maanden. Alles wat ik hiervoor al heb genoemd valt onder de “wet verbetering poortwachter”. Simpel uitgelegd zorgt deze wet ervoor dat jij en je werkgever verantwoordelijk zijn voor je re-integratie. Alle punten die je al gelezen hebt komen voor in deze wet. Je bent verplicht hieraan mee te werken. Ditzelfde geldt voor het starten van een 2e spoor als je niet kunt re-integreren in je huidige baan, en het aanvragen van een WIA-uitkering als je bijna 2 jaar ziek bent. De aanvragen hiervoor liggen allemaal in handen van je werkgever. Hier hoef jij dus niet actief iets voor te doen.
Ik heb persoonlijk ervaren dat het enorm fijn is om iemand in je omgeving te vragen om je tijdens dit alles bij te staan. Iemand die je vertrouwt en iemand die goed weet wat er speelt. Ik merkte dat ik snel overprikkeld raakte en vooral door spanning niet altijd meekreeg wat er werd gezegd of afgesproken. Weet dus dat het je recht is om iemand mee te nemen naar deze gesprekken. Zowel met je werkgever als bedrijfsarts of UWV.
Ik hoop dat je wat hebt aan deze informatie. Wil je meer weten, heb je vragen naar aanleiding van deze blog of wil je graag praten in een veilige omgeving over je psychische klachten? Weet dan dat je bij Huis van Herstel kunt aankloppen via onze social media kanalen of het contactformulier kunt invullen op de website. Beterschap als je ziek bent. Je wordt gezien!
Liefs Angela
Ps. download hier een handige checklist zodat je weet waar je aan toe bent.
Kommentare